Çapraz bağımlılık tehlikesine dikkat!

Bağımlı olunan bir maddeden kurtulmaya çalışırken başka bir zararlı alışkanlığa yönelmek olarak tanımlanan “çapraz bağımlılık” sorunu tehlikeli boyutlara ulaşmaya başladı. Yeşilay Dergisi’nin Ağustos sayısında ele alınan konuda daha çok alkol ve madde bağımlısı olan kişilerde görülen çapraz bağımlılığın, şimdilerde obezite hastalarında da rastlandığına dikkat çekildi.

Amerikan Bariatrik Cerrahi Derneği, obezite cerrahisi hastalarının yüzde 5’inde ameliyat sonrası yeni bağımlılık türlerinin oluştuğunu belirtirken, başka yayınlarda bu oranın yüzde 20-30’lara kadar yükselebildiği ifade edildi.

Aşırı yeme bozukluğu olan bireyler üzerinde yapılan araştırmalarda, obez kişilerde depresyon ve dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu gibi bağımlılık davranışıyla ilişkili diğer psikiyatrik hastalıkların daha sık olduğu gözleniyor. Obezite cerrahisi geçiren hastaların yeme ile ilgili bağımlılıklarının, ameliyat sonrasında, diğer bağımlılık yapan maddelerle yer değiştirdiğini gösteren bilimsel çalışmalar da mevcut.

Çözülmemiş çatışmalar var

Yapılan çalışmalarda, madde bağımlılığı sebebiyle yatırılarak tedavi edilen obezite cerrahisi hastalarının yüzde 75’i, “Neden madde bağımlılığı geliştirmiş olduğunuzu düşünüyorsunuz?” sorusuna verdikleri cevapta, kendilerinde madde ve alkol bağımlılığının gelişmesinin çözülmemiş çatışmalardan kaynaklandığını ifade ediyor.

Sigara ve alkol kullanımı artıyor

Obezite ve tepkisel aşırı yemek bozukluğu tedavisi sonrası sigaraya başlama ya da mevcut tüketimi, alkol bağımlılığı, kumar bağımlılığı, aşırı kahve tüketimi, ağrı kesici kullanım riski artıyor.

Egzersiz Şart

Yeşilay Dergisi’nde yer alan bilgiye göre uzmanlar çapraz bağımlılığı önlemenin en önemli yolunun egzersiz olduğunu belirtiyor. Egzersiz, ödül döngüsü ile ilgili beyin bölgelerinde kurabiye ve pasta gibi gıdaların aşırı alınmasıyla sağlanan durumdakine benzer bir etkiyle, dopamin salınımında artışa sebep oluyor. Ayrıca, vücudun tabii morfini olan endorfinlerin salınımı da egzersizle artıyor. Egzersizin, yeni başlayanlarda ilk aşamada biraz sıkıntılı olduğunu, ödül hissinin çok fazla kendini göstermediğini belirten uzmanlar, zamanla fiziksel aktiviteye alışan bedenle kişinin kendini daha iyi hissetmeye başlayacağını ve diğer zararlı alışkanlıklardan uzak duracağını söylüyor.