Covid-19’u geçiren hastaların ortak şikayeti: Nefes darlığı

Sağlık Bakanlığı tarafından alınan karar doğrultusunda koronavirüsü geçirmiş olan hastalarda sonraki süreçte oluşacak komplikasyonlarını tespit ve zamanında müdahale etmek amacıyla Türkiye’nin 41 ilinde “Covid-19 Takip Merkezi” kuruldu.

Hastaların mevcut durumunu belirleyip, hastalığa bağlı komplikasyonların en az 2 yıl süreyle standart ve multidisipliner şekilde takip edileceği merkezde gerekli durumlarda erken müdahale de yapılacak.

Covid-19 Takip Merkezi haftanın 5 günü mesai saatleri içinde hizmet sunacak. Söz konusu hizmetten faydalanmak isteyenlerin gönüllü olması şartı bulunuyor.

Öncelikli olarak ilgili sağlık tesisinden hizmet almış ve Covid-19’u ağır geçirmiş, yoğun bakımda veya hastanede yatarak tedavi gören hastalar arasında gönüllü olanlar kabul edilirken pilot uygulamaları Ankara ve Eskişehir’de başlayan merkezlerin kısa sürede 81 ile yaygınlaştırılması hedefleniyor.

Pilot iller arasında yer alan Gaziantep’te de “Covid-19 Takip Merkezi” Doktor Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Mücahitler Ek Hizmet Binasına kuruldu.

Yaklaşık bir aydır hizmet veren merkeze şu ana kadar başvuranların en çok şikayet ettiği semptomlar arasında nefes darlığı başta olmak üzere gezici eklem ağrıları, genel bir halsizlik, yorgunluk, dalgınlık, uyku bozuklukları ve unutkanlık gibi nörolojik rahatsızlıklar yer alıyor.

Covid-19 hastalığını atlatmış kişilerin uzun dönem takiplerinin yapılacağı merkezde bir ayda 20 hasta kontrolden geçirildi.

Bir aylık süre boyunca merkezde takip edilen hastalardan gelen şikayetler hakkındaki bilgileri Doktor Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doktor Ahmet Şahin, İLKHA muhabirine anlattı.

Covid-19 Takip Merkezi'ne başvuru yapan hastaların genelde en çok şikayette bulunduğu rahatsızlığın nefes darlığı olduğunu bildiren Şahin, nefes darlığını, kas ve eklem ağrılarının, nörolojik, psikolojik ve dermatolojik bir çok durumun takip ettiğini ifade etti.

Şahin, Covid-19 Takip Merkezi’nin Sağlık Bakanlığı’nın talimatıyla Covid-19 geçirmiş hastaların uzun dönem takipleri için kurulduğunu belirterek, Covid- 19 sürecini ağır seyirle geçirmiş olan ve yoğun bakımda tedavi gören hastalar başta olmak üzere hastalığı geçirmiş hastaların en az 1 ay sonrasından başlayarak düzenli olarak belli periyotlarda takiplerinin yapılacağını bildirdi.

Hastaların genel sağlık sorunları ile ilgili takiplerin merkezde yapılacağını belirten Şahin, “Hastalarımız, tarafımızca aranarak randevu oluşturulup merkezimize davet edilecektir. Bu merkezde Covid-19 uzun dönemli etkilerinin belirlenmesi ve bu verilerin Sağlık Bakanlığımıza bildirilmesi ana hedeftir.” dedi.

Merkezlere tedavi amaçlı başvurunun tamamen gönüllülük esaslı olduğuna dikkat çeken Şahin, genel anlamda hastaların şikayetlerinin ortak olduğunu söyledi.

“Vaka sayılarımız stabil seyrediyor”

Covid-19 konusunda vatandaşların geçen yıla göre kurallara uyma konusunda bilinçlendiğini ifade eden Şahin, “Şu anda yoğun bakımlarda ki var olan hastaların sayısı stabil durumda seyrediyor. İl içerisindeki vaka sayılarımızda stabil seyrediyor. Bunda aşı olan vatandaşlarımızın maske, mesafe ve temizlik kurallarına uymasının büyük bir katkısı var. Daha tedbirli bir şekilde davranarak vakaları en asgari düzeye indirebiliriz. Toplum geçtiğimiz yıla göre daha iyi bilinçlendi. Sosyal mesafe, maske ve temizlik kurallarına daha iyi dikkat ediyor. Fakat bu tedbirleri gevşetme etmemiz anlamına gelmez. Pandemi bitmedi, halen devam ediyor. Onun için mücadeleye aynı şekilde devam edeceğiz.” dedi.

“Okulların açılması ile birlikte tedbirlere daha fazla dikkat etmeliyiz”

Sonbahar mevsimiyle birlikte her yıl görülen mevsimsel hastalıkların da başladığını belirten Şahin, “Şu an özellikle Aile Sağlığı Merkezlerinde veya hastane acillerine başvuran hastaların özellikle çocuk yaş grubunda üst solunum ve enfeksiyon sıklığında bir artış var. Bu artış Covid-19 kaynaklı da olabilir ya da normal mevsimsel görülebilen diğer viral enfeksiyonlardan da kaynaklanabilir. Okulların açılması ile birlikte tedbirlere daha fazla dikkat etmeliyiz.” ifadelerini kullandı.

“Komplikasyonları en az 2 yıl boyunca takip edilecek”

Şahin, Sağlık Bakanlığı tarafından Covid-19 geçiren hastaların sağlık durumlarının kontrol ve takibi için Covid-19 Takip Merkezleri açmaya başladığını belirterek, şunları söyledi:

“Pandeminin ilerlemesi ile birlikte bazı yeni terimler ortaya çıktı. Buna ‘Covid sonrası sendromu’ ya da ‘uzamış covid sendromu’ diyebiliriz. Covid-19 hastalığını geçiren kişilerde semptomların 3 aydan daha uzun süre devam etmesi olarak tanımlanabilir. ‘Covid sonrası sendromu’ özellikle de hastalığı geçiren kişilerde, altta yatan kronik hastalığı olan, belli yaşlı bireylerde daha sık görünmekle birlikte gençlerde ve hastalığı hafif orta bir seviyede geçirenlerde görülmektedir. Sağlık Bakanlığı’nın başlatmış olduğu program dahilinde illerde ‘Covid-19 Takip Merkezleri kuruldu. İlimizde de hastanemiz bünyesinde hastalarımızı gönüllük esasına göre kabul etmekteyiz. Bazılarını evden çağırıyoruz. Hastanemizde yatan hastaların haricinde yoğun bakımda veya serviste yatan hastalar başta olmak üzere hastalığı ayakta geçirenlerde dahil Covid-19 semptomları eğer halen devam ediyorsa biz bu hastaları ilk bir yıl içerisinde 3 aylık sonraki 1 yılda 6 aylık periyotlarla toplam 2 yıl boyunca takip takibe almayı amaçladık.”

“Olası sağlık sorunlarının önüne geçilmiş oluyor”

Merkezlerde öncelikli olarak Covid-19’u ağır geçirmiş hastaların ve hastalığa bağlı komplikasyonları en az 2 yıl boyunca takip edileceğini, olası sağlık sorunlarına erken müdahale edileceğini belirten Şahin, “Burada amaç hem Covid-19 semptomları sıklığını saptamak hem ülkemiz adına bir veri oluşturmak hem de hastalarda gelişebilecek komplikasyonların önüne geçmektir. Hastalar polikliniğimize ister davet üzerine ister gönüllü esasına göre bize başvurduğunda biz bu hastaları detaylı bir şekilde bütün tetkiklerini yapıyoruz. Hastalığını seyrini kontrol ediyoruz.” şeklinde konuştu.

Şahin, bu merkezlere Covid-19 hastalığı nedeniyle yatarak tedavi gören hastaların kendileri tarafından davet edildiğini ve gelen hastaların tüm kontrollerinin düzenli olarak takip edildiğini ifade etti.

Covid-19 Takip Merkezi’nin Gaziantep’te bir ay önce kurulduğunu ifade eden Şahin, merkezin ilkinin ise geçtiğimiz yılın aralık ayında kurulduğunu, yaklaşık bir yıldır bazı pilot illerde merkezlerin faaliyet gösterdiğini ve şu anda birçok ilde bu sisteme geçildiğini aktardı.

Covid-19 Takip Merkezi'ne başvuru yapan hastaların genelde en çok şikayette bulunduğu rahatsızlığın nefes darlığı, çabuk yorulma, nefes darlığı, öksürük, tat ve koku kaybı, kötü koku alma ve baş ağrısı gibi rahatsızlıklar olduğunu bildirdi.

Hastaların rahatsızlığına göre tedavi uyguladıklarını belirten Şahin, hastaları 2 yıl boyunca bu hastaları takip edeceklerini ifade ederek, “Özellikle Covid-19 yoğun bakım ünitesinde, hastanede geçirenler ve ayakta geçirenlerde dahil olmak üzere Covid-19 semptomları devam ediyorsa polikliniğimize hemen başvursunlar.” diye konuştu.

Kış geldiğinde daha çok kapalı alanlarda kalınacağı için bulaş riskinin artabileceğine ifade eden Şahin, aşı çağrısında da bulundu.

“Uygulamadan memnun kaldım”

Eşi Covid-19 hastalığından dolayı hayatını kaybeden ve kendisi de 5 günü entübe 13 gün yoğun bakım ünitesinde tedavi gören Seval Demir, “Tabi bazı şikayetlerim var. Halsizlik ve yorgunluk oluyor. Hastanemizden doktor bey beni aradığında Covid-19 Takip Merkezi kurulduğunu, Covid-19 hastalığını geçirenlerin takip edildiğini ve bana da ‘katılmak ister misiniz?’ diye sorduğunda çok mutlu oldum. Çünkü ben o anları yaşadığım için bir de acı bir şekilde yaşadım, eşimi kaybettim. Devletimizin de ‘bu şekilde 2 yıl boyunca takipte kalacaksınız’ demesi benim çok hoşuma gitti. Doktorumuzla irtibata geçerek hastaneye geldim, tetkiklerim yapıldı. şu anda stabil bir şekilde doktorumuzla birlikte yürüyoruz. İnşallah boyunca birlikte olacağız, kendilerine çok teşekkür ediyorum.” şeklinde konuştu. (İLKHA)