"Fransa ile yüzleşmemiz gereken çok şey var"

Busingye, 800 binden fazla kişinin ölümüne yol açan Ruanda soykırımında 22 Fransız üst rütbeli subayın rol aldığına yönelik iddialara değinerek, "Bu konuda Fransa ile yüzleşmemiz gereken çok şey var. Fransa ilişkilerimizin yenilenmesini istiyor ancak soykırım konusunda hukuk mücadelemizi sonuna kadar sürdüreceğiz" dedi. Ruanda Ulusal Soykırımla Mücadele Komisyonunun (CNLG) Genel Sekreteri Jean Damascene Bizimana, "Soykırıma karışan Fransız askerlerini duyurmaya kararlıyız. Bunlar arasında bulunan emekli Genelkurmay Başkanı Jacques Lanxade, 1991 yılında Ruanda'yı ziyaret ettiği sırada Ruanda Silahlı Güçlerinin (FAR) katliamlarından haberdardı fakat buna rağmen FAR'a destek veren Fransız yetkililerinin görevine son vermemişti" ifadelerini kullandı. Ruandalı yetkililer, 6 Nisan 1994'te uçak kazasında hayatını kaybeden, dönemin Devlet Başkanı Juvenal Habyarimana'nın ölümünde Fransızların parmağı olduğu iddialarını içeren raporlar hazırladı. Bu raporların ilki 2008'de, ikincisi ise 2010'da yayımlandı. Raporlara göre, Fransa, soykırımdan önce ve sonra (1990-1994) dönemin hükümetine finansman desteği, askeri ve diplomatik destek verdi.
 
NE OLMUŞTU?
 
Hutular, Habyarimana'nın ölümünden Tutsileri sorumlu tutmuş, Ruanda'da 100 gün süren bir Tutsi katliamı yaşanmıştı. Katliamda 800 binden fazla Tutsi öldürülmüştü. Paris'te Şubat 2014'te, Ruanda'daki soykırıma ilişkin 25 yıl sonra açılan ilk davada, Hutu ve Tutsi etnik grupları arasındaki çatışmalara katılmakla suçlananlardan eski Ruanda İstihbarat Şefi Pascal Simbikangwa hakim karşısına çıkmıştı. Yıllarca yaşananlara duyarsız kalmakla suçlanan Fransa, kendi topraklarında yakalanan soykırım zanlıları için 2012 yılında özel bir mahkeme kurmuş ve burada yargılanan Simbikangwa 25 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Ruanda Ulusal Soykırımla Mücadele Komisyonu tarafından pazartesi günü yapılan yazılı açıklamada ise "Fransız subaylarının soykırım suçunun faili ve işbirlikçisi oldukları" ileri sürülmüştü. Fransa'nın doğrudan suçlandığı açıklamada, 'soykırıma neden olan kişilerle ilgili dava açmayarak ve soruşturmayı sonuçlandırmayarak soykırımın sorumluluğunun örtbas edilmeye çalışıldığı' iddiaları yer almıştı. Açıklanan listede, Lanxade ile yine emekli generaller Christian Quesnot, Jean-Pierre Huchon ve Jean-Claude Lafourcade'ın isimleri de yer alıyor. Fransız üst rütbeli subaylar, soykırımı yapanları eğitmek ve onlara silah ile cephanelik tedarik etmekle suçlanıyor.