Hapisten sürgüne; Emirdağ yılları

Meyve Risalesi ile On İkinci ve On Üçüncü Şualar'ı yazdığı Denizli hapishanesinden 30 Aralık 1944'te mahkemenin beraat kararına ragmen halkın kendisine yoğun teveccühünü hazmedemeyen yöneticilerin baskıları yüzünden Bediüzzaman Said-i Nursi, 1 Ağustos 1944 yılında Denizli'den sürgün olarak Emirdağ'a geldi.

Bediüzzaman Hazretleri, iki jandarma eşliğinde askeri jipten iner inmez yere seccadesini serip ikindi namazına durmuş, bu manzarayı gören halk ilk günden Üstad'a hayranlık duymuştu. Emirdağ'da, polis karakolu ile hükümet binasının karşısında yer alan bir eve yerleştirilen Üstad'ın camiye gitmesine izin verilmediği gibi, kimseyle görüşmemesi için de kapısında ve penceresinin önünde sürekli polis bekletiliyordu.

Bediüzzaman, talebelerine gönderdiği mektuplarda içinde bulunduğu durumun "Denizli hapsini arattığını" ifade ediyordu. Tarihçe-i Hayat'ta, Emirdağ hayatına ilişkin bir pasajda resmî bir memurun Bediüzzaman'a şöyle dediği yazar:

"Dışarı çıkmak yasak. Başına bere koyamazsın, sarık saramazsın' diye mütehakkimâne ve mütecâvizâne ifadeler kullanmış; Üstad da geriye dönmüştür. Bu tarz muâmeleler çoktur." (Tarihçe-i Hayat, Emirdağ Hayatı)

Bediüzzaman, ilk gelişinde 3,5 sene Emirdağ'da kalır. 17 Ocak 1948 tarihinde Afyon'a getirilir, burada kısa bir müddet bekledikten sonra tutuklanıp Afyon'da hapsedilir. Daha sonra birkaç defa daha Emirdağ'a getirilir. Üstad'ın hayatı, mahkemenin hapis kararı ile hükümetin sürgün kararı arasında geçiyordu. 1925'ten, 1960 yılın da vefat edene kadar hayatı hep böyle geçecekti.

Emirdağ'da üç kez Üstad'ı zehirleyerek öldürme teşebbüsünde bulundular. Bu zehirlenmeler sonucun da ağır ıstıraplar çekti. Takdir-i ilahi ölümden dönen Üstad, risalelerin telifine kaldığı yerden devam etti. Emirdağ yıllarında Hüve Nüktesi, Emirdağ Çiçeği gibi önemli risaleler te'lif edilmiştir.