Kasım Ayı SAMEKS Verileri Açıklandı

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), üniversitelerle ve çeşitli akademik kesimlerle 1 yıllık ortak çalışmaların neticesinde ön raporlarını hazırladıkları SAMEKS verilerini 46 aydır kamuoyu ile paylaşıyor. Her ayın son iş gününde kamuoyuna sunulan Satın Alma Müdürleri Endeksi (SAMEKS) Kasım ayı verileri açıklandı.

SAMEKS Bileşik Endeksi 2016 yılı Kasım ayında, bir önceki aya göre 2,2 puan azalarak 49,0 puana geriledi. Endekste gözlenen bu azalışta sanayi sektörünün önceki aya göre 6,2 puan azalış kaydederek 49,5 seviyesine gerilemesi etkili oldu. Hizmet sektörü de 50 referans puanının altında seyrine devam etti ve önceki aya göre 0,6 puan azaldı. Böylece SAMEKS Bileşik Endeksi’nin 49,0 puanlık değeriyle 50 referans puanını altında yer aldığı ve 2016 yılı Kasım ayında ekonomik aktivitenin önceki aya göre yavaşladığı görüldü.

Sanayi ve Hizmet Sektörü Endeksi Yavaşladı

SAMEKS Sanayi Endeksi, 2016 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre 6,2 puan azalarak 49,5 seviyesine geriledi. Yeni Sipariş (10,9 puan) ve Üretim (8,4 puan) alt endekslerinde gözlenen azalışlar, sanayi sektöründeki yavaşlamanın en önemli belirleyicileri oldu. Bu veriler, SAMEKS Sanayi Endeksi Kasım ayında 50 referans puanının altına gerilediğine ve sektörün önceki aya göre yavaşladığına işaret etti.

SAMEKS Hizmet Endeksi ise; 2016 yılı Kasım ayında, bir önceki aya göre 0,6 puan azalarak 48,8 değerine geriledi. İş Hacmi (2,5 puan) ve Nihai Mal Stoku (1,8 puan) alt endekslerinde gerçekleşen azalışlar, hizmet sektöründe gerçekleşen yavaşlamanın en önemli belirleyicileri oldu. SAMEKS Hizmet Endeksi geçmiş dört ayda olduğu gibi Kasım ayında da 50 referans puanının altında kalan sektörün önceki aya göre yavaşladığı gözlendi.

Türkiye Ekonomisi

Yılın 4. çeyreğinin üçte ikisi geride kalırken, açıklanan son makroekonomik veriler Türkiye ekonomisinde pozitif büyüme sürecinin sürdüğüne işaret etti. Bununla birlikte yılın 3. çeyreğinde sanayi üretiminde gözlenen gerileme ve dış gelişmeler neticesinde kurda gerçekleşen artış dikkat çekti.

Dış Ticaret Açığı, İthalat ve İhracat Azaldı

2016 yılı Eylül ayında ihracat, önceki yılın aynı ayına göre %5,6 azalarak 10,9 milyar dolara gerilerken, ithalat da %0,7 azalarak 15,3 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Ocak-Eylül döneminde ise ihracat bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,7 azalarak 104,2 milyar dolara, ithalat %6,5 azalarak 146,3 milyar dolara geriledi. Bunun sonucunda, 2016 yılının ilk üç çeyreğinde dış ticaret açığı önceki yılın aynı dönemine göre %14,6 azalarak 42,0 milyar dolara geriledi. Dış ticaret açığının, önümüzdeki dönemde de azalmaya devam edeceği öngörülüyor.

Cari Açık Arttı

2015 yılı Eylül ayında 167 milyon dolar fazla veren cari işlemler açığı, bu yılın aynı ayında yaklaşık 1,7 milyar oldu. Böylece cari açık yıllıklandırılmış bazda 32,4 milyar dolara yükseldi. Ocak-Eylül dönemine ait cari işlemler dengesi ise önceki yılın aynı dönemine göre 242 milyon dolar artarak 24,8 milyar dolar açık verdi.

Sanayi Üretimi Azaldı

Piyasa beklentilerinin artışa işaret etmesine karşın, Eylül ayına ait sanayi üretimi aylık bazda %3,8, yıllık bazda ise %3,1 azaldı. Bu dönemde sanayi üretimindeki azalışta, Eylül ayına ait ihracat, ara malı ithalatı ve sermaye malı ithalatı verilerinde yaşanan düşüşler etkili oldu. Bununla birlikte yılın üçüncü çeyreğinde nispeten yavaşlayan sanayi üretiminin, iç talebi canlandırmaya yönelik alınan tedbirlerin etkisiyle son çeyrekte yeniden ivme kazanacağı öngörülüyor. Ekim ayında SAMEKS Sanayi Endeksi’nin 4,1 puan artarak 55,6 puana yükselmesi de sanayi üretimindeki muhtemel artışa işaret ediyor.

İşsizlik Rakamları %11,3 Seviyesinde

Temmuz, Ağustos ve Eylül dönemlerinin ortalaması alınarak hesaplanan Ağustos 2016 dönemi işsizlik rakamları, 1,2 puan artarak %11,3 seviyesinde gerçekleşti.

Enflasyon Oranı OVP için Olumlu Bir Tablo Sunuyor

2016 yılı Ekim ayı enflasyon oranı beklentilerin altında kalarak %7,16 olarak gerçekleşti. Böylece tüketici fiyatlarında Ağustos ayından beri süregelen olumlu görünüm Ekim ayında da sürdü. Buna ek olarak %7,16’lık Ekim ayı enflasyonu, %7,5’lik yılsunu Orta Vadeli Program hedefi için olumlu bir tablo sunduğu söylenebilir.

Dünya Ekonomisi

Küresel ekonominin 2016 yılı Kasım ayında en önemli gündem maddesi, Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı Donald Trump’ın zaferiyle sonuçlanan ABD Başkanlık Seçimleri oldu.

Fed Faiz Artırımı Kararı Almaya Hazırlanıyor

Seçim öncesinde piyasaların Hillary Clinton’un başkanlığını fiyatlamasına karşın yarışı sürpriz bir şekilde Trump’ın önde tamamlaması, küresel anlamda ciddi dalgalanmalara neden oldu. Mevcut düşük faiz oranlarına karşı söylemleriyle tanınan Trump’ın başkanlığından sonra, FED’in para politikalarına yönelik belirsizliklere paralel olarak doların gelişmekte olan ülkelerin para birimleri karşısında hızla değer kazandığı görüldü. Bu gelişmeler sonrasında, seçimden önce yaptığı son toplantıda politika faizinde herhangi bir değişikliğe gitmeyen FED’in, Aralık ayında düzenlenecek yılın son toplantısında faiz artırımı kararı almaya hazır olduğu ifade ediliyor.

Avro Bölgesi’nde Brexit’e Rağmen Toparlanma Sürüyor

Avro Bölgesi’nde üçüncü çeyrek büyüme verisi önceki çeyreğe göre %0,3 olarak gerçekleşirken, bu oran Bölge ekonomisi için olumlu bir gösterge olarak değerlendirildi. Geçtiğimiz yılın aynı çeyreğine göre %1,6 olarak ölçülen büyüme oranı, Brexit kararına rağmen ekonomik aktivitede toparlanmanın sürdüğüne işaret ediyor.

Petrol Fiyatları Baskı Altında

Küresel ekonomide Kasım ayının bir diğer önemli gündem maddesi de petrol fiyatlarının geleceğine yönelik belirsizlik oldu. Nitekim OPEC tarafından 30 Kasım’da Avusturya’nın başkenti Viyana’da düzenlenecek toplantı öncesinde petrol fiyatlarının baskı altında olduğu görülüyor. Söz konusu toplantıdan petrol arzının dondurulmasına ya da kısıtlanmasına yönelik bir karar çıkması halinde, küresel petrol fiyatlarında kısa ve orta vadede bir artış gerçekleşmesi bekleniyor. Bununla beraber, petrol arzının kesintiye uğramasına karşı çıkan OPEC üyelerinin bu tutumu, petrol fiyatlarının önümüzdeki dönemdeki seyrine ilişkin belirsizliklerin devam etmesine neden oluyor.

Olpak: “Reel Sektörün Türkiye Ekonomisine Olan Güveni Sürüyor”

MÜSİAD Genel Başkanı Nail Olpak Kasım ayı SAMEKS verilerine ilişkin yaptığı değerlendirmede, “2016 yılı Ekim ayında 51,2 puanlık değeriyle ekonomik aktivitenin canlılığına işaret eden SAMEKS Bileşik Endeksi, Kasım ayında yeniden 50 referans değerinin altına geriledi ve yılın 4. çeyreğine ilişkin büyüme oranları için olumsuz bir tablo oluşturdu” dedi.

SAMEKS Sanayi Endeksi’nde gözlenen 6,2 puanlık düşüşün Bileşik Endeks’in 50 referans değerinin altına düşmesinde etkili olduğunu belirten Olpak, “SAMEKS Hizmet Endeksi’nde ise Temmuz 2016 döneminde başlayan durgunluk Kasım ayında da devam etti. Bununla birlikte, hem sanayi sektöründe hem de hizmet sektöründe girdi alımlarının artarak devam etmesi, reel sektörün Türkiye ekonomisine olan güveninin sürdüğüne işaret ediyor” diye konuştu.

MÜSİAD Genel Başkanı açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Küresel ölçekte ekonomik büyümenin yavaşlaması ve belirsizliklerin sürmesinin yanı sıra, ABD’de Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump’ın başkanlık seçimini kazanmasıyla FED’in Aralık ayında faiz artıracağına yönelik beklentilerin artış kaydetmesi, ekonomiyi olumsuz etkiledi ve yatırım kararlarının ertelenmesine neden oldu. Kurdaki hareketlilik de bu durumu tetikliyor. Küresel ekonomik gelişmelerin önümüzdeki dönemde de Türkiye ekonomisi üzerinde etkili olacağını bekliyoruz.”