Türkçeye farklı dillerden geçen kelimelerin doğru kullanımı

Özellikle Arapça, Farsça ve Osmanlıcadan alınan çok sayıda kelimenin yanı sıra, dünyanın teknoloji ile birlikte küçük bir köy haline gelmesi, farklı ülkelerle ulaşım ve ticaretin artmasıyla bu durum diğer dillerden de Türkçeye birçok kelimenin geçişini sağlamıştır.

Ancak söz konusu kelimelerin çoğunun halk tarafından yanlış olarak kullanılması dikkatlerden kaçmıyor. Öyle ki, bu durum kimi zaman televizyon programlarına, bilgi yarışmalarına bile konu oluyor. Yarışmalarda, söz konusu kelimenin anlamı verilerek kelimenin tam olarak nasıl yazıldığı soruluyor.

Galat-ı meşhur diye adlandırılan bu kelimeler ve deyimler, yaygın olarak yanlış bir biçimde kullanılması sonucunda zamanla doğru olanın yerini almıştır. Buna kısaca "Herkesin doğru bildiği yanlış" da denebilir.

Öncelikli olarak günlük hayatta sıkça kullanılan "yanlış" kelimesi dahi "yalnış" olarak kullanılıyor. Bu kelimeyi yalnız, altmış, mütevazı, acayip, şoför, hafriyat, küsur, orijinal gibi kelimeler takip ediyor.

Peki, farklı dillerden dilimize geçen kelimeler halk arasında nasıl kullanılıyor? Bu kelimelerin asıl kullanımı nasıl olmalı? Aşağıda örneklerle sıralayacağımız bazı kelimelerin yanlış ve doğu kullanımlarını dikkatinize sunuyoruz:

Yanlış              Doğru

Ablem              Amblem

Acaip               Acayip

Acenta             Acente

Acitasyon        Ajitasyon (kışkırtma, duygu sömürüsü yapma)

Afaroz              Aforoz (Hristiyanlıkta kovulma cezası, uzaklaştırma)

Ahpap              Ahbap

Akapunktur      Akupunktur (iğne batırılarak yapılan tedavi),

Alarım              Alarm

Aliminyum        Alüminyum (kimyasal element)

Alobora             Alabora (geminin yan yatması),

Anfi                   Amfi (basamaklı olarak yükselen büyük derslik),

Antreman         Antrenman

Eşortman          Eşofman

Barsak              Bağırsak

Bilader              Birader

Bilimum             Bilumum

Poça                  Poğaça

Cimnastik          Jimnastik

Dekarasyon       Dekorasyon

Dersane             Dershane

Dinazor              Dinozor

Direk                  Direkt

Döküman           Doküman (belge)

Eksoz                 Egzoz

Ensitü                 Enstitü

Entellektüel         Entelektüel

Erezyon              Erozyon (aşınma)

Espiri                  Espri

Eşgal                  Eşkâl (dıştan görünüş, biçim)

Faliyet                 Faaliyet

Fasülye               Fasulye

Fermar                Fermuar

Fesetmek            Feshetmek (bozmak, dağıtmak)

Filim                     Film

Fites                     Vites

Gangaster            Gangster (Yasa dışı işler yapan çete üyesi)

Gardolap              Gardırop

Hakkaten              Hakikaten

Halisinasyon        Halüsinasyon (Gerçekte olmayanı, görünmeyeni gördüğünü sanmak)

Harfiyat                Hafriyat

Hıristiyan             Hristiyan

Istırap                  Izdırap,

İlizyon                  İllüzyon (yanılsama)

İnkilap                  İnkılap,

İnsiyatif                İnisiyatif (öncelik, üstünlük)

İstepne                 Stepne (yedek lastik)

İzalasyon              İzolasyon

Karegrafi               Koreografi (figür ve anlatımların bütünü)

Karekter                Karakter

Karnıbahar            Karnabahar,

Katalok                  Katalog

Kurdale                  Kurdele,

Labaratuvar           Laboratuvar,

Laylon                    Naylon

Mütavazi                Mütevazı (Mütevazi: paralel denk, Mütevazı: Alçak gönüllü)

Mahçup                  Mahcup

Mahfolmak             Mahvolmak,

Makina                   Makine

Maktül                    Maktul (Öldürülmüş olan kişi)

Manüpülasyon       Manipülasyon (Yönlendirme, seçme)

Matamatik              Matematik

Mefta                      Mevta (Ölü, ölmüş kimse)

Melhem                  Merhem

Motorsiklet             Motosiklet,

Mönü                     Menü (Yemek listesi)

Mustarip                Muzdarip (Izdırap, acı, yakınma)

Münübüs               Minibüs

Müracat                 Müracaat

Mütakip                 Müteakip

Mütahit                  Müteahhit

Nisbet                    Nispet

Orijinal                   Orijinal

Şok olmak             Şoke olmak

Panaroma             Panorama (genel görünüm)

Pardesü                Pardösü

Parelel                  Paralel

Parlemento           Parlamento

Promasyon           Promosyon (Özendirme)

Provakatör            Provokatör (Kışkırtmacı)

Raslantı                Rastlantı

Rasgele                Rastgele

Ropörtaj               Röportaj

Sada                    Seda (Ses)

Safa                     Sefa (Gönül rahatlığı)

Sağnak                Sağanak

Satlık                   Satılık

Sezeryan            Sezaryen

Sohpet                Sohbet

Sürpriz                Sürpriz

Sütüdyo              Stüdyo

Şanzuman          Şanzıman

Şarter                 Şalter

Şarz                   Şarj

Şayibe               Şaibe

Şevkat               Şefkat

Şöför                 Şoför

Tabiyat              Tabiat,

Tahüt                Taahhüt

Tafsiye              Tavsiye (Öneri)

Tahtarevalli       Tahterevalli

Tastik                Tasdik

Temiz                Temyiz (mahkeme kararlarının incelenmesi için bir üst makama gönderilmesi)

Tiyo                   Tüyo (Ön kopya, ipucu)

Traş                  Tıraş

Ukte                  Ukde (içe dert olan şey, düğüm)

Ünüforma          Üniforma

Unvan               Unvan (Bir kişinin konumu, makamı, sahip olduğu meslek)

Vehamet           Vahamet (Güçlük, tehlikeli durum)

Vejeteryan        Vejetaryen (etyemez, et yemeyen kişi)

Yalnış              Yanlış

Yayınlamak   Yayımlamak (Yayım; Gazete, dergi, kitap gibi okunacak şeylerin basılıp dağıtılması, Yayın; Radyo ya da televizyon aracılığıyla halka sunulan, duyurulan, iletilen şey)

Yövmiye         Yevmiye (Günlük ücret)

Zenaat            Zanaat

Zerafet            Zarafet (zariflik) (İLKHA)