Türkiye Hazır Beton Birliği “Hazır Beton Sektör Raporu”nu açıkladı

T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Girişimci Bilgi Sistemi, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve T.C. Merkez Bankasının verileri ışığında hazırlanan Rapor, sektörün beklenen gelişimini, büyüme performanslarını, fiyat, rekabetçilik ve etki analizlerini içeriyor. Rapor, deprem kuşağındaki Türkiye için ilk defa iktisadi olarak “hazır beton sektörü kalite denetim sisteminin” önemini ortaya çıkarıyor. 

Hazır beton sektörünün 2009 yılı finansal krizin etkilerini, üretim miktarı olarak değerlendirildiğinde 2014 yılında aşmayı başardığını belirten Rapor, girişim başına düşen üretim miktarı olarak ele alındığında sektörde dengeli bir büyüme trendinden bahsetmenin mümkün olmadığına, sektörün yükseliş trendini iki yıldan daha uzun süre devam ettiremediğine ve bu durumun üreticiler açısından önemli bir sorun teşkil ettiğine dikkat çekti.

İnşaat sektöründe yaşanan olumsuz gelişmelerin hazır beton sektörünü daha derinden etkilediğini ve hazır beton sektöründeki dalgalanmaların inşaata kıyasla daha derin olduğunu ortaya koyan Rapor, sektördeki volatilitenin yüksek olmasının da üretici firmaların projeksiyon yapmalarına engel olduğunu gösterdi.

Rapor, 2010 sonrası dönemde üretim miktarının ciddi bir artış göstermesine karşın fiyat düzeyinin oldukça sınırlı bir artış gösterdiğini belirledi. Piyasada faaliyet gösteren girişim sayısının artmasına bağlı olarak sektördeki rekabetin artması, bu sınırlı artışın sebeplerinden biri olarak gösterildi.

Rapor’da yapılan analizler, 2018’de hazır beton sektörünün her yıl yaklaşık %10’luk bir büyüme sergileyerek 20 milyar TL’lik bir ciro rakamının üzerine çıkması gerektiğini gösterdi.

Sektörün kârlılığını inceleyen Rapor, 2006-2014 yıllarının tamamında hazır beton sektörünün kârlılığının, imalat sanayi ortalamasının bir hayli altında olduğunu gösterdi. 2010 sonrası dönemde hazır beton sektörünün kârlılığında bir artış görünse de bu artışın yeterli görünmediği ifade edilen Rapor’da, 2006-2014 döneminde hazır beton sektörünün kârlılığının ortalamada imalat sanayinin %41 altında olduğu görüldü.

Hazır Beton Sektör Raporu ile ilgili görüşlerini açıklayan Avrupa Hazır Beton Birliği (ERMCO) ve THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, hazır beton sektörünün 109 milyon metreküplük üretim ve 16 milyar TL’nin üstünde gelir hacmiyle inşaat sektörünün en önemli parçası olduğunu söyledi. Türkiye’nin beton üretiminde 2009’dan bu yana Avrupa’nın lideriyken, Çin ve ABD’nin ardından dünyanın üçüncü en büyük hazır beton üreticisi olduğuna dikkat çeken Yavuz Işık, sektörün bu performansı ve 38 bini aşan istihdam hacmiyle ülke ekonomisine büyük katkı sağladığını ifade etti.

Rapor’da sektörde yaşanan rekabetin boyutunun karşılaştırmalı analizinin gerçekleştirildiğini söyleyen Yavuz Işık, bunun için hazır beton, inşaat, imalat ve çimento sektörlerindeki rekabet düzeylerinin karşılaştırıldığını ve 4 sektör arasından rekabetçilik derecesi en yüksek olan sektörün ise hazır beton sektörü olduğuna dikkat çekti.

Yavuz Işık, Rapor ile ilgili değerlendirmelerine şöyle devam etti: “Fiyata duyarlı bir talebin olduğu ve aynı zamanda göreli rekabet düzeyinin yüksek olduğu hazır beton sektöründe üreticilerin fiyatı düşürmek sureti ile rekabet etmeleri, ürün farklılaştırmasının oldukça sınırlı olduğu sektörde üreticilerin kaliteden ödün vermelerine neden olacaktır. İnşaat ve imalat ortalamasının üzerinde bir rekabet seviyesi, hazır beton gibi yapı güvenliği açısından kritik bir üründe olumsuz sonuçları beraberinde getirecektir. Türkiye gibi deprem kuşağı üzerinde yer alan bir ülkede hazır beton sektöründeki rekabetin fiyat odaklı olduğu kadar kalite odaklı da gitmesi gerekmektedir. Sektördeki fiyat rekabetinin, kaliteden ödün vermeyen firmalar aleyhine işlememesi için kalite denetiminin tüm hazır beton üreticilerini kapsayacak şekilde uygulanması gerekmektedir. Aksi durumda fiyata duyarlı hazır beton sektöründeki yoğun fiyat rekabeti yalnızca sektöre değil konut sektörüne ve dolayısı ile tüm tüketicilere zarar verir hale gelecektir. Söz konusu piyasa başarısızlığının engellenmesi ve aynı zamanda piyasada sağlıklı bir rekabet ortamının tesis edilmesi için, kalite denetim sisteminin tüm hazır beton üreticilerini kapsayacak şekilde genişletilmesi gerekmektedir.