​"Yerel basın can çekişiyor"

​Dolardaki yükselişten en çok etkilenen sektörlerden biri olan yazılı basın içinde yerel yayın yapan gazetelerin kapıya kilit vurma noktasına geldiğini belirten yerel basın temsilcileri, devletin özel bir destek paket çıkarması talebinde bulundu.

Dövizdeki yükseliş sonrası TL’de yaşanan değer kaybı basın sektörünü de vurdu. Gaziantep’teki yerel gazetelerin sahipleri, genel yayın müdürleri ve sorumlu yazı işleri müdürleri her geçen gün artan bu maliyetler karşısında ayakta durmakta zorlandıklarını ve önümüzdeki günlerde ise birçok gazetenin kapanabileceği uyarısında bulundu.

Dövizdeki artış devam ederken, bu durum hayatın her alanına yansımaya başladı. Döviz artışının en çok etkilediği alanlar kuşkusuz dövizle çalışan sektörlerdir. Basın yayın da bu alanların başında geliyor. Gazeteler günlerdir kâğıt sıkıntısına dikkat çekerken, yetkililerin bu alana müdahil olması gerektiğinin altını çiziyor.

Kâğıt temininde dışa bağımlı olan Türkiye’de yazılı basın can çekişiyor. Basın ilan kurumu ve satış geliri dışında başka bir geliri olmayan yerel gazeteler artan maliyetlerle baş edemiyor. Bu durum en çok yerel basını etkiledi.

Gaziantep’te bu durumdan etkilenen bazı yerel gazeteler sayfa sayısını düşürürken, bazı gazeteler ise tamamen siyah-beyaz olarak çıkma kararı aldılar. Kağıt, baskı ve boya gibi maliyetlerin yükselmesinin yanı sıra reklam ve ilan gelirlerinin düşmesiyle ciddi sıkıntılar yaşayan yerel gazeteler, bu sorunlarına çözüm bekliyor.

Gaziantep Gazeteciler Cemiyeti Başkanı ve bünyesinde 2 yerel gazete, bir yerel televizyon ile bir yerel radyoyu bulunduran Ay Medya Grubu Başkanı İbrahim Ay, İLKHA muhabirine yaptığı açıklamada, her geçen gün artan bu maliyetler karşısında artık ayakta durmakta zorlandıklarını ve yerel medyanın can çekiştiğini söyledi.

ABD’nin Türkiye’yi hedef alan yaptırımlarından ve dövizdeki yükselişten basın sektörünün özellikle de yerel medyanın da nasibini aldığını anımsatan Ay, "Türkiye genelinde olduğu gibi Gaziantep’te de biz ekonomik bir savaşla karşı karşıyayız. Dövizdeki artış ve dalgalanma ulusalda olduğu gibi yerel basında da hem de fazlasıyla hissedilmektedir. Bugün Gaziantep'te yayın yapan gazetelerimiz, yerel TV’lerimiz ve özellikle uyduda yayın yapan TV kanallarımız ile radyolarımız bu dövizdeki anormal artıştan dolayı çok zor durumdalar. Bu durumdan en büyük nasibi alan yerel basın oldu." dedi.

"Kağıtta anormal artışlar var"

Son bir ay içerisinde döviz kurundaki bu artışla tamamı ithal olan gazete kağıdının ton başına fiyatının yüzde 150’ye kadar artış gösterdiğini ve bununla birlikte kâğıt bulmakta da zorluk çektiklerini belirten Ay, "Biliyorsunuz kağıt bizim en büyük tüketimlerimiz arasındadır. Kâğıtta anormal artışlar var ve yine aynı şekilde bizim tüketimlerimiz arasında kalıp, pozlama, boya var. Bu ürünlerin hepsi ithal ediliyor. Bu ürünlerde dolara bağlı olduğundan dolayı dolardaki artıştan dolayı şu anda kâğıtta, boyada, kalıpta ve pozlamada yüzde 150’lik bir artış var. Bunun yanı sıra bizim yan ürünlerin en büyük sorunlarından bir tanesi dağıtımdır. Dağıtım motorize ekipler ile yapılıyor. Benzin fiyatındaki artışlar da bizi oldukça olumsuz etkiliyor." ifadelerini kullandı.

"Gazeteler 12 sayfadan 8 sayfaya düştü ve iç ünitelerimizi siyah beyaza çevirdik"

Tüm Türkiye’de ulusal ve yerel medyanın aynı sorunları yaşadığına işaret eden Ay, "Ama şehrimizden bahsetmek gerekirse bugün Gaziantep'te gazeteler 12 sayfadan 8 sayfaya düştü ve iç ünitelerimizi de siyah beyaza çevirdik. Yine 8 sayfa çıkan gazetelerimiz siyah beyaz olarak yayın yapıyor. Gazetecilerin çoğu gazete sayfalarını düşürdüler. Doların yanı sıra kâğıtta bir sorun var. Zammı kabul ettik. Ama biz kâğıt bulmakta da zorluk yaşıyoruz. Firmalar kâğıdı ithal ettiklerinden dolayı dünyada bir kâğıt sıkıntısı var. En büyük sorunlarımızdan biri de kağıttır. Parayı bir tarafa bıraktığımızda kâğıt bulmakta zorluk yaşıyoruz.  Bir yerel televizyonun uydu parası 22 bin dolardır. Her sektörde olduğu gibi bu piyasadaki sıkıntı en çok yerel basını etkiliyor. Çünkü resmi ilan ve reklam gelirleri de her geçen düşüyor. Türkiye geneline baktığımızda yüzde 25-30 gibi bir düşüş var. Giderimiz artıyor, gelirimiz düşüyor. Yerel basın adeta can çekişiyor. Kâğıt, altın fiyatı gibi öğleden önce ayrı öğleden sonra ayrı bir fiyat oluyor. Biz bu duruma devletimizin bir an önce el atmasını istiyoruz." çağrısında bulundu.

"Yetkililerin bir an önce yaramıza merhem olmasını istiyoruz"

Ay, Basın İlan Kurumundan alınan gelirlerle günlük gazetenin ayakta durmasının imkansız bir hale geldiğini belirterek, şunları söyledi:

"Gazeteler Basın İlan Kurumuna bağlı. Bizim gazete çıkarmama gibi bir şansımız yoktur. Günlük yayın yapmak zorundayız. Ankara'da, İstanbul'da ve İzmir'de Basın İlan Kurumu krediler veriyor. Biz bunun Gaziantep'te ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde de verilmesini istiyoruz. Gerçekten de yerel basın zor durumda. Basın İlan Kurumu geçtiğimiz günlerde bir açıklama yaptı. Bizim gazetelerde çalışan kadrolu sayımız 7 kişi ve bunu 6 kişiye düşürdü. Bir kişi ile kısıtlamaya gitti. Bu da bize bizim yaramıza merhem olmuyor. Gerçekten de yerel basın kapatma aşamasındadır ve çok zor durumdadır. Eğer dövizdeki bu dalgalanma ve yükseliş bu şekilde devam ederse ben ileriki günlerde Türkiye'de, Gaziantep'te birçok gazetenin kapatacağını düşünüyorum. Örneğin İzmir'de gazeteler pazar günü de çıkarken bu yaşanan artışlardan sonra pazar günü çıkmama kararı aldılar. Bu dalgalanma yayılıyor. Aslında sorunlarımız çok büyük. Yani yerel basın kapatma aşamasına geldi. Bugün gazetelerin sayfalarını düşürdük, renklerde bir kısıtlamaya gittik. Ama ileriki günlerde gazetelerimizi çıkarabilir miyiz biz artık onu düşünüyoruz. Hükümetimizden bir an önce bu kâğıda ve kalıba bir çözüm istiyoruz. Yetkililerin bir an önce yaramıza merhem olmasını istiyoruz."

Yerel basının önemine değinen Ay, yetkililerden ve Basın İlan Kurumundan bu sorunlarına bir çözüm istediklerini de sözlerine ekledi.

"Gazeteler siyah beyaz olarak yayın yapmaya başladılar"

Referans Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Yaşar Yavuz da yerel medyanın aslında uzun zamandır bu tür sorunlarla uğraştığına dikkat çekerek, dövizdeki artıştan dolayı çok sıkıntılı bir süreç yaşadıklarını ifade etti.

Her geçen maliyetlerinin arttığını ve bu durum karşısında zorlandıklarını belirten Yavuz, "Zaten yerel medya geçmişte de zor şartlar altında yayın yapıyoruz. Ciddi manada zorlanıyoruz hem eleman hem SSK hem maliye hem de baskı bunların hepsi bir araya gelince ister istemez zorlanıyorduk. Bugün ise gelmiş olduğumuz noktada artık gerçekten ciddi manada büyük bir sorun ile karşı karşıyayız. Nerede ise kaldıramayacağımız bir durumun içerisindeyiz. 2018 yılının ocak ayından bu yana bizim için gazete maliyeti yüzde 100 arttı. Doların şu durumda çok da yansıtılmayan hali bu şekilde. Bu bizim açımızdan yarın çok daha zor olacak. Durum böyle olunca da ister istemez Basın İlan Kurumuna bağlı olan yerel gazeteler her ne kadar 8 sayfadan aşağıya inemiyorsa da şöyle bir yola başvuruyorlar: Gaziantep'te şu anda birçok gazete artık tüm sayfalar ile siyah beyaz çıkmaya başladı. En azından burada bir maliyet düşürme eylem içerisine girdiler. Çünkü gelinen noktada medyanın özellikle gazetelerin reklamlar bir de abonelerden geliri var. Vatandaş ve esna da içinde bulunmuş olduğu durumdan dolayı gazete fiyatını yükseltemiyoruz. Durum böyle olunca ister istemez artık kendi maliyetlerimizden kısıtlıyoruz. Burada gazeteler siyah beyaz olarak yayın yapmaya başladılar. Herhalde önümüzdeki haftalarda da Gaziantep'teki bütün gazeteler muhtemelen siyah beyaz çıkacaktır."

"Basın İlan Kurumundan aldığımız gelir maliyetlerimizi karşılamıyor"

Basın İlan Kurumundan başka bir gelirlerinin olmadığını ve bu gelirlerinin maliyetleri karşılamadığını belirten Yavuz, "Bu gelire baktığımızda bu gelir bir gazetenin bugün itibariyle giderimizin yüzde 50’sini bile karşılayamıyor. Bir gazetenin maliyeti ayda tüm giderleri hesapladığımızda 25-30 bin TL civarında oluyor. Basın İlan Kurumundan bize gelen para 10-13 bin TL arasında değişiyor. Durum böyle olunca biz aylık olarak neredeyse yarısını açık veriyoruz. Firmalardan ilan ve reklam almaya çalışıyoruz. Ama bugün de içinde bulunduğumuz ekonomik durumlardan dolayı reklam vermemeye çalışıyorlar. Biz de artık bugünden sonra maliyetlerimizi biraz daha nasıl düşürürüz bunun derdindeyiz. Aksi halde yarın eğer bunu yapamazsak artık gazeteyi kapatmak zorunda kalacağız. Gerçekten içinde olduğumuz bu durum çekilmez bir hal aldı." diye konuştu. (İLKHA)