Ramazan Sayfası: Ramazan ve Oruç

Ramazan ve Oruç

Ramazan Sayfası: Ramazan ve Oruç ile ilgili açıklamalar...

RAMAZAN MANİSİ:

Sofrada fakir olsun,
Tabağı çukur olsun.
Karnı doyduktan sonra,
Duâyı okur olsun.

AYET:

-“Ey iman edenler! Oruç sizden önce gelip geçmiş ümmetlere farz kılındığı gibi size de farz kılındı. Umulur ki korunursunuz.” -El Bakara:183-

HADİS:

-“Bizim orucumuzla Ehli-i kitabın orucu arasında hudut, sahur yemeğidir.” -Müslim: 6, 60-

 İftar duası:

Allah’ım senin için oruç tuttum. Sana iman ettim. Senin verdiğin rızıkla orucumu açtım. -Muğnil Muhtac Sayfa: 134-

Oruç niyeti:

Allah rızası için bu senenin farz orucunu eda etmeye niyet ettim. -Muğnil Muhtac  Sayfa: 130-

-“Ramazan'da orucunu tutup da Şevval'den de altı gün tutan kimse bütün sene oruç tutmuş gibidir.” -R.Salihin: 1259-

Oruçla ilgili bilgiler:

1. Oruca ne zaman niyet edilir? 

Sahura kalkmış kişi, imsak vaktinden habersiz yiyip içerken vaktin geçtiğini öğrense orucu bozulur ve o günkü orucu kazâ etmesi gerekir, kefâret gerekmez. Unutarak yiyip içtikten sonra orucunun bozulduğunu zannedip yiyip içmeye devam edildiği veya cinsel ilişkide bulunulduğunda oruç bozulur, kazâsı gereklidir.  
Şafiilere göre; Ramazan orucu, kaza orucu ve adak orucuna geceden niyet etmek şarttır. Fakat nafile oruca zevalden önceye kadar niyetlenmek caizdir. 

Hanefilere göre; Ramazan orucu, nafile oruçlar ve vakti belirtilmiş adak oruçlarının niyet etme vakti gün batımından başlayıp ertesi günün kuşluk vaktine hatta öğle namazı vaktinin girmesinden az önceki vakte kadar devam eder. Öğle namazı vakti girdikten sonra artık hiçbir oruca niyet edilemez. 
2. Orucu bozan şeyler nelerdir? 
Orucun anlamı ve temel unsuru; yemekten, içmekten ve cinsel ilişkilerden, zevklerden uzak durarak, insan nefsinin bunlardan mahrum bırakılmasıdır. Bunların ihlali orucu bozar. 
3. Sadece kazayı gerektiren şeyler nelerdir? 
Beslenme anlamı ve amacı taşımayan ve yenilip içilmesi alışılmış olmayan, yani insan tabiatının eğilim göstermediği şeylerin yenilip içilmesinden oruç bozulur, fakat bu oruç için sadece kazâ gerekir. Örneğin; çiğ pirinç, hamur, un, ham meyve yemek, kabuklu fındık, ceviz... Gibi şeyleri yutmak orucu bozmakla beraber kefâret gerektirmez. Ağza giren yağmur, dolu, kar'ı isteyerek yutmak da orucu bozar, fakat kefâret gerekmez. Kusma, kasıtlı olarak meydana gelir ve ağız dolusu olursa orucu bozar, sadece kazası yapılır, kefâret gerekmez. Kasıtsız kusmalar orucu bozmaz.

Gece niyetlenmeyi unutup gündüz niyetlendikten sonra, bu niyetin geçerli olmadığına kanaat getirip yiyip içmek, cinsel ilişkide bulunmak orucu bozar, kazâ gerekir, kefâret gerekmez. Oruçlu bayanın regl (aybaşı) kanaması başlasa orucu bozulur, kazâsı gereklidir. 

Aniden sancılanan, dayanılmaz ağrılar içinde kalan oruçlu kişi; sağlığı için gerekli ilaçları içerek orucu bozar. Bu orucun kazâsı gereklidir, kefâret gerekmez. 

Bayılma ve delirme hali orucu bozar. Fakat bu durumlar mükellefiyetin ön şartı olan 'bilinci' ortadan kaldırdığından bilinçsiz günlerin orucu, dolayısıyla kazâsı da yoktur. 

4. Kaza ve kefaret gerektiren durumlar nelerdir? 

Orucu bozup hem kaza hem de kefareti gerektiren hallerin başında; Ramazan günü oruçlu veya farz bir oruca niyetli iken yapılan cinsel ilişkidir. Bu konuda bütün fıkıh mezhepleri görüş birliğine varmışlardır. 

Bir şey yiyip içmenin kefareti konusu mezhepler arasında tartışmalı olmakla beraber Hanefî mezhebi; bilerek isteyerek bir şey yiyip içmeyle bozulan oruç için kaza ve kefaretin gerektiğini söyler. 

Örneğin; Kişi tam bir şey yiyor, içiyorken imsak vaktinin girdiğini anlasa hemen yemeyi ve içmeyi kesmelidir. Bile bile devam edecek olsa, Hanefî imamlara göre bu durum kaza ve kefareti gerektirir. Ayrıca iftar vaktinin girdiğini zannedip orucunu açan kişi için de kaza ve kefaret gerekir. Şafii Mezhebine göre ise; sadece kaza gerekir. 

5. Orucu mazeretsiz olarak kasten bozmanın kefareti nedir? 

Bir mazeret olmaksızın bilerek, isteyerek yeme, içme veya cinsel birleşmeyle oruç bozmak dinen bir hata olup telâfisi için Hanefi mezhebine göre; peş peşe 60+1 (2 Kameri ay+1 gün) gün oruç tutmak zorunluluğu vardır. Yani bir sebep olmaksızın niyetlenilmiş (başlanmış) farz bir orucu bozmanın cezası ara vermeden iki ay oruç tutmaktır. Ayrıca bozulan oruç için de kazası (bir gün) ilâve edilir, böylece kefaret 61 güne tamamlanır. Kefaret borcu olan kişinin oruç tutmaya "gerçekten" gücü yetmezse; o vakit altmış fakiri doyurmalıdır. Doyurmak için yemek verebileceği gibi, kefaretini parasal olarak da ödeyebilir. Kefaretin parasal tutarı bir veya birkaç kişiye pay edilebilir. Önemli olan kefâret verilen kişilerin fakir kişiler olmalarıdır. 

Şafiî Mezhebi; sadece bilerek cinsel ilişkiyle bozulan orucun kefâretini ister. 

6. Unutarak yemek-içmek orucu bozar mı? 

Unutarak bir şey yemek ve içmekle oruç bozulmaz. Peygamberimiz oruçlu olduğunu unutarak yiyip içenlerin oruca devam etmelerini, onları Allah'ın yedirip içirdiğini söylemiştir. Unutarak bir şey yiyen veya içen kişi oruçlu olduğunu hatırladığında hemen yemeyi keser ve orucuna devam eder. 

7. İğne ve serum orucu bozar mı? 

İğne veya damar yoluyla alınan ilaç, serum veya aşı vücudun içine akıtılmış olmaktadır. Bunlar beslenme sayılmamakla beraber vücudu güçlendirdikleri kesindir. Bu şekilde alınan ilâç Ebû Hanîfe'ye göre; orucu bozar ve kazâ gerektirmekle beraber kefâret gerektirmez. 

Buna mukabil olarak İmam Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed'in; "derin yara üzerine sürülen merhemin orucu bozmayacağı" görüşünü esas alanlar, iğneyle vücuda ilâç zerk edildiğinde orucun bozulmayacağını söylemişlerdir. Eskiden fetvahâne ve daha sonra 1948 yılında Ezher Üniversitesi Fetva Komisyonu "vücudun tabii deliklerinin dışında vücuda giren bir şeyin orucu bozmayacağı" yönünde fetva vermiştir. 

Ramazan Ayında iğne vurdurup vurdurulmayacağını öğrenmek isteyenlere şunu söylemek istiyoruz: İğne iki çeşittir bunlardan bir kısmı ya damardan ve adaleden ya da cilt altından alınır bunlar hakkında herhangi bir ihtilafa gitmeye gerek yoktur.Ne mideye ulaşırlar ne de besleyici özelliği vardır. Bu nedenle oruçlu olanın orucunu bozmaz. İmam Şafii mezhebinde böyledir. Çünkü Şafiilere göre menfez olan yerden bir şey girerse orucu bozar, menfez olmayan yerlerden girerse orucu bozmaz.

Birde glikoz iğnesi gibi mideye giderek, kana karışan iğneler hakkında çağımız alimleri arasında ihtilaf söz konusudur. Çünkü selef alimleri bu tür iğne ve ilaç çeşitlerini bilmiyorlardı. Peygamber (S.A.V.)'den herhangi bir şey varid olmamıştır. Sahabeninde bu konuda bir görüşü mevcut değildir. O  devirlerde bu türden hiç bir şey yoktu. Bu nedenle şimdiki alimler bu konuda değişik görüşlere sahiptirler. Bazıları serum ve mideye ulaşan bazı iğne çeşitlerinin orucu bozucu nitelik oluşturduğunu söylemektedirler. Çünkü serum ve benzeri ilaçlar direkt kana karışıp bir gıda olarak vücudun en ücra kadar ulaşır. Şafii Mezhebine göre bu tür serumlar da orucu bozmaz çünkü menfez yerlerden vücuda girmemiştir. Ama ihtiyat olarak bu glikoz denilen iğne ve serumların oruçlu ilen kullanılmaması uygun olur. Güneş battıktan sonra vurmaları daha uygundur. Zaten hasta olan kişilerin  oruç tutmamalarını ALLAH mubah kılmıştır. Birde ALLAH'u Teala, oruçlu kimsenin açlık ve susuzluk çekmesini istemiştir. Bu sayede ALLAH’ın nimetlerinin kadrini anlayacak hayatta kalmak için ızdırap çekenlerin ve açların halini bilecektir.

Oruçlu bir kimsenin serum ve benzeri ilaçları vurdurabileceğine kapı aralarsak korkarız ki varlıklı Müslümanlar, orucun açlığı ve susuzluğunu hissetmemek için, gündüzleri serum vurmayı düşünebilirler. Öyleyse en uygunu, oruçlu kimsenin serum vurdurmayı iftardan sonraya bırakmasıdır.

Kulağa damla akıtılmayı ve önden ve arkadan fitil almaya gelince, İmamı Şafii mezhebine göre, menfez yerlerden alındığı için orucu bozar . Ancak asrımızın alimlerinden Yusuf El Karadavi, “Bunda bir sakınca yoktur” demiştir. Ama göze sürme çekmeye gelince Şafii mezhebine göre orucu bozmaz.

Bu noktadan hareketle; astım ve nefes darlığı için ağza sıkılan sprey, zerrecikler halinde içeri girmekle beraber ilâcın akciğerden öte gitmediği ve mideye ulaşmadığı, gıda ve susuzluk gidermediği göz önünde tutulduğunda bunların orucu bozmayacağı ileri sürülmüştür. 

Hangi görüş ile ibadet edilirse edilsin, tercih, karar ve sorumluluk mükellefe aittir. 

8. Yıkanmak orucu bozar mı? 

Yıkanmak, duş almak, yüzmek orucu bozmaz. Ancak ağza kontrolsüz su kaçırmamak ve yutmamak şartıyla. Peygamberimiz oruçluyken gusül almış, yıkanmıştır. 

9. Oruçlu iken uykusunda ihtilâm olan veya cünüp olarak sabahlayan kişinin durumu nedir? 

Oruçlu iken ihtilâm hali yaşayan veya cünüp olarak sabahlayan kişi uyandığında gusül abdestini alır ve orucuna devam eder. 

10. Astım hastalarının ağızlarına püskürttükleri sprey orucu bozar mı? 

Astım hastalarının nefeslerini açmak için ağızlarına sıktıkları sprey orucu bozmaz. İzahı yukarıda bulunmaktadır. 

11. Parfüm ve kolonya orucu bozar mı? 

Parfüm ve kolonya Hanefî mezhebine göre; orucu bozmaz ve zarar vermez, Şâfîi mezhebine göre ise; haramdır, çünkü bu maddeler necis olarak belirlenmiştir. Kullanılmasına cevaz verilmez. 

12. Oruçlu kimse diş tedavisi yaptırabilir mi? 

Oruçluyken diş tedavisi yaptırmak; tedavi esnasında ağızda biriken kan ve suyun yutulmaması şartıyla orucu bozmaz. 

13. Diş fırçalamak orucu bozar mı? 

Oruçlu iken ağız ve diş temizliğinin diş fırçası ve diş macunu kullanarak yapılması oruca zarar vermez. Ancak yutma tehlikesi bulunduğundan dikkatli olunması lazım.

14. Sakız çiğnemek orucu bozar mı? 

Önceden çiğnenmiş, şekersiz, tatsız bir sakızın çiğnenmesi orucu bozmamakla beraber yutulma tehlikesi bulunduğundan mekruh sayılmıştır. 

15. Kan aldırmak orucu bozar mı? 

Esasta kan aldırmak orucu bozmamakla birlikte, oruçlunun direncini düşürdüğü ve güçsüz düşürdüğü için mekruh görülmüştür. 

16. Kusmakla oruç bozulur mu? 

Mide içindeki gıdanın kendiliğinden dışarı atılması, yani kusma irade dışı gerçekleştiğinde oruç bozulmaz. 

17. Uçakla seyahat eden oruçlu şahıs iftarını nasıl yapar? 

Uçmakta olan oruçlu şahıs, üzerinden geçmekte oldukları ülkede iftar vakti girdi ise, bu duruma itibar ederek orucunu açar. 

18. Orucu bozmayan güncel şeyler nelerdir? 

Tırnak, saç, sakal kesmek. Vücut temizliği yapmak, saç boyamak, göze sürme çekmek, yüze makyaj yapmak, çiçek, esans, misk koklamak, öpmek, gülmek, şakalaşmak, bağırmak, ağlamak, biriktirilmemiş tükürüğü yutmak, diş fırçalamak, göze ilaç damlatmak, lens takmak, takma dişleri ağza yerleştirmek, diş eti kanamasının tadını ağızda hissetmek, öksürükle ağza gelen balgamı yutmak, geğirtiyle boğaza gelen mide suyunun geri yutulması, burundaki sümüğü genizden çekip yutmak, sahurdan dişler arasında kalmış nohuttan küçük gıda artığını yutmak, eşini uğurlarken sarılmak, öpmek, çocuklara sarılıp öpmek, onlarla oynamak, dedikodu yapmak-yalan söylemek (fakat günah işlenmiş olur), serinlemek için eli, yüzü yıkamak veya duş almak, bakarken veya düşünürken boşalma yaşamak orucu bozmaz. 

19. Oruç fidyesi nedir? Kimler fidye verir? Fidye ne kadardır? 

Ağır bir hastalığa yakalanan ve iyileşme umudu olmayan hastalar ve oruç tutmaya gücü yetmeyen yaşlılar tutamadıkları oruçlarının kâzasını hiçbir zaman yapamayacaklardır. Bu durumda onlar tutamadıkları oruçların borcundan kurtulmak için kurtuluş bedelini, yani fidyesini verirler. Fidye, "her bir oruç için bir fakiri doyuracak" şeklinde verilir. Fidyenin miktarının alt çizgisi budur. Fidyenin, kişinin mutfak harcaması göz önünde tutularak belirlenmesinde de hayır vardır. 

20. Ramazan orucunu tutamayacak hastanın fidyelerini Ramazan ayı çıkmadan vermek doğru mu? 

Oruç fidyesi, oruç tutamadıkça verilir. Geleceğe yönelik borç ödeme olmaz. Çünkü gün yaşanmadıkça, oruç borcu meydana gelmedikçe fidye verilmez. 

21. Oruçluya mekruh haller nelerdir? 

Tükürüğünü ağızda biriktirip yutmak, zorunlu olmadığı halde bir şeyin tadına bakmak, ağza alıp çiğnemek, zayıf düşecek şekilde kan vermek, ağır işlere girişerek vücudu yormak, uykusuz bırakmak. 

22. Farz olmasının şartları nelerdir? 

Farz olması için öncelikle Müslüman olmak gerekir. İkinci olarak ergenlik çağına girmiş ve akıllı durumda olmalı ve üçüncü olarak oruç tutmaya gücü yetmelidir. 

23. Hasta oruçlarını tutamadan ölse, oruç fidyelerini eşi veya çocukları onun yerine verebilir mi? 

Ölünün arkasından oruç borçlarının fidyesi yakınları tarafından verilmesi câizdir. Vefat edenin günahlarının affına yakınlarının yardımcı olması beğenilen, övülen (mendup) bir davranıştır. 

24. Oruç fidyesi bir fakire mi, yoksa birkaç fakire mi verilir?

Tutulamayan oruçların fidyeleri bir fakire verilebileceği gibi birçok fakire de pay edilebilir. 

25. Orucun sıhhat şartları nelerdir? 

Tutulan orucun geçerli olabilmesi için öncelikle niyet getirilmiş olması, daha sonra orucu bozan hallerden kesinlikle uzak durmak gerekir. Ayrıca bayanların regl ve loğusa hallerinden çıkmış olmaları gerekmektedir. 

26. Ramazan orucuna her gün niyet şart mı? 

Oruç bir ibadettir. İbadeti âdetten ayırt etmek için başlamadan evvel niyet şarttır. Tutmak istenilen oruca kalben olsun niyet etmek yeterlidir. Fakat niyetin dille ifade edilmesi takdir gören bir davranıştır. Hanefilere göre; Oruç için sahura kalkmak da niyet sayılır. Şafiilerde niyetin kalben getirilmesi gerekir. Dille getirmek sünnettir. Ramazan'ın her günü için ayrı ayrı niyet etmek; fakihlerin çoğunluğuna göre şarttır. Çünkü her bir günün orucu kendi başına bir ibadettir. 

27. Orucun niyet vakti ne zaman başlar, ne zaman biter?

İçinde bulunulan gün bitmeden, yani güneş batmadan ertesi gün tutulacak oruç için niyet edilemez. Ramazan orucunun kazâsı, başlanılmış bir nafile orucun kazâsı, bütün kefâret oruçları ve zamanı belirlenmemiş (mutlak) adak oruçlarının niyet zamanı; gecenin başlaması ile bitimine kadardır. 

Ramazan orucu, zamanı belirlenmiş adak orucu, bütün nâfile oruçlar ki bunlar belli bir zamana bağlı olan oruçlardır. Bu oruçların niyeti; akşam güneşinin batışından itibaren ertesi günün yarısından (öğleden) öncesine yani istivâ zamanından önceye kadar; 'hiçbir şey yememiş olma şartıyla' yapılabilir. Daha sonraya kalan niyet geçerli değildir. 

28. Kefaret orucu olan bir bayan hayız (aybaşı kanaması) durumundan ötürü nasıl peş peşe oruç tutabilir? 

Kefâret orucu olan bayan oruçlarına başlar, hayız olana dek oruca devam eder. Söz konusu döneme girdiğinde orucuna ara verir ve bitene kadar bekler. Daha sonra gusül alıp bıraktığı yerden oruçlarına devam eder. 

29. Namaz kılmayanın tuttuğu oruç kabul edilir mi? 

Müslüman tüm ibadetlerini yapmakla mükelleftir. Namaz kılar, zekat verir, ramazan orucunu tutar, imkan bulduğunda haccını yerine getirir. Bunlardan birini özürsüz olarak terk edenler hakkında İslam âlimleri çeşitli görüşler ileri sürmüşlerdir. Bazıları bunlardan birini terk ederse kâfir olduğu görüşünde, bazıları sadece namazı terk edenin kafir olacağı görüşündedirler. Çünkü namazın ALLAH katında özel bir konumu vardır.

Bir hadiste şöyle buyurmaktadır: “Kulla küfür arasında namazı terk etmek vardır.” -Müslim-

Namazı kasten terk edenin kafir olduğunu söyleyenler böyle bir kimsenin orucunun kabul edileceğini de zannetmezler, çünkü kafirin yapacağı ibadetler asla kabul edilmez.

İslam Alimlerinden çoğu böyle kimselerin ALLAH ve Resulü’ne ve Resul’ün getirdiklerini inkar etmeksizin tasdik ettikleri müddetçe iman ve İslam üzerine kalacaklarını söylemektedirler. Bu cumhur alimleri (Alimlerin geneli), bu tür insanların sadece fasık olduğunu söylemişlerdir. ALLAH daha iyi bilir, bu görüş hakka daha yakın olanıdır. Buna göre inkar ve alay etmedikçe bazı farzları tembelliğinden yerine getiremiyorlarsa iman ve İslam bakımından noksandırlar. Terke devam ettikleri müddetçe imanlarından korkulur ama güzelce işledikleri amellerinin karşılığı ALLAH katında zayi olmaz. Yaptığı iyiliğin sevabı da,  yaptığı faniliğinde vebali amel defterinde yazılacaktır. Cenabı ALLAH buyuruyor ki: “İşledikleri ameller küçük büyük hepsi yazılıdır.” Başka bir ayette: “Kim zerre miktarı hayır işlerse onun mükâfatını görecek, kim zerre kadar kötülük işlerse onun cezasını görecektir.” Demek ki kişinin namaz kılmasa da orucu sahihtir. ALLAH daha iyi bilir.

30. Oruçlu iken arkadan veya önden fitil koymak orucu bozar mı? 

Oruçlu iken arkadan fitil kullanmak orucu bozar. Bundan dolayı sadece kazâ gerekir, kefâret gerekmez. 

Kadının cinsel organına ilaç veya benzeri herhangi bir şeyin akıtılması veya doktora muayene olması orucunu bozar. Kazâ gerekir. 

Erkeğin cinsel organının içine akıtılan ilaç Hanefîlere göre orucu bozmaz; Şafiilere göre ise bozar.

31. Düşük yapan kadının orucu bozulur mu? 

Düşük yapan bir kadının yaptığı düşüğün saç, tırnak gibi bazı uzuvları belirgin hale gelmişse bu kadın, yaptığı bu düşükle loğusa sayılır ve orucu da bozulur. 

32. Oruçlu iken buruna, göze damlatılan ilaç orucu bozar mı? 

Burna akıtılan ilaçla oruç bozulur. Bu durumda oruçlu o günkü orucuna devam eder. Ramazan'dan sonra bir gün kaza eder. Göze damlatılan ise -eseri boğazda hissedilse bile- orucu bozmaz. 

33. Oruç tutmanın yasak olduğu günler nelerdir? 

Ramazan bayramının birinci günü, Kurban bayramının dört günü oruç tutulmaz, câiz değildir. Tahrimen mekruhtur. Bayram günü yakınlarımızla bayramlaşmak, yiyip içmek, sevinçlere ortak olmak gereklidir. Bu günlerde oruç tutulacak olsa günah işlemiş olmakla beraber oruç geçerlidir. Bu oruç bozulacak olsa kazâ ve kefâret gerekmez. Çünkü câiz olmayan bir görev yüklenilmiştir. 

34. Alkollü iken oruç tutulabilir mi? 

Alkol alarak sarhoş olmuş kişiler namaz kılamaz, oruç tutamazlar. Ancak alkolün tesiri bitip bilincine kavuştuğunda oruç tutabilir. Çünkü ibadetlerde bilinçli yani aklı başında olmak şarttır. 

35. Oruçlu iken ağrıyan dişe ilaç koymak orucu bozar mı? 

Ağrıyan dişin sancısını kesmek için dişe damlatılan veya koyulan ilaç, yutulmadıkça orucu bozmaz. 

36. Oruçlu tiryakinin sigara dumanını soluması veya dumanın boğazına kaçması orucunu bozar mı?

Sigara dumanının havaya karışmış halini teneffüs etmek orucu bozmaz. Çünkü insan hava almak zorundadır. Teneffüs olayı yeme, içme ile ilgili değildir. Fakat bilerek, isteyerek sigaranın tütmekte olan dumanını, buhurdanlığın dumanını içine çekmek, duman üzerinde nefes almak orucu bozar. 

37. Geçici hastalığın, hayızın (regl), loğusalığın sebep olduğu kazâ oruçlarının fidyesi verilir mi? 

Bu oruçların fidyesini vermek gerekmez. Kişi iyileştiğinde, yani oruç tutacak duruma geldiğinde Ramazan ayı dışında kazâ oruçlarını istediği günlerde tutar. 

38. Sigara içmek, morfin yapmak orucu bozar mı?

Sigara, nargile gibi keyf veren tütün kökenli dumanlı maddeler ile tiryakilik gereği alınan tüm maddeler (morfin gibi) oruç yasakları kapsamına girmektedir. Oruçlu iken bu tür maddelerden bir tanesi kullanıldığında oruç bozulur. 

39. Oruçlu kimsenin yapması uygun olan şeyler nelerdir? 

Oruçlu kişinin, dilini gereksiz sözlerden, kötü-çirkin kelimelerden koruması, gözlerini ve ellerini helâl olmayan şeylerden çekmesi, her zamankinden daha fazla kibar ve nazik olmaya çalşması, vaktini ilim yaparak, Kur'an okuyarak, dua, salâvat, zikir ve insanların faydalanacağı işlerle doldurarak geçirmesi, yardıma muhtaçlara maddî ve mânevî yardımlarda bulunması, temizlenmesi gerektiğinde oyalanmaması, iftar yemeğinde aceleci olması, fakir oruçlulara kolaylıklar sağlaması, şefkat ve merhametinin sınırlarını genişletmesi kendisi için müstehaptır. Yani bu şekilde hareket ettiğinde oruçlarının sevabı gayreti ölçüsünde katlanarak artar.Kişi oruçlu olduğunun bilincinde olduğu halde abdest suyundan yanlışlıkla içse, denizde yüzerken su yutsa, banyo yaparken ağzına aldığı suyu yutsa orucu bozulur, kazâsı gereklidir. 

HAZIRLAYAN: VEYSİ DEMİR HÜR24 HABER